Een freelancer detacheren, kan dat wel?
Laatst werd ik uitgenodigd door een op nl.markt.freelance zeer actieve werver. We hadden een gesprek in de buurt van Utrecht in een hoog gebouw dat je vanaf NS via een doolhof van buisachtige gangen kon bereiken. De aanleiding was zijn vraag geweest naar Perl-programmeurs voor een klus in Amersfoort. Ik doe graag af en toe zo'n klus, al is mijn voornaamste bezigheid niet zelf programmeren, maar aan anderen les geven daarin. Af en toe zelf een mooi algoritme ontwerpen en implementeren vind ik ook prachtig, maar maanden aan een stuk door, de hele dag code in zitten kloppen in een of ander teamverband, dat trekt mij persoonlijk weinig aan. Toch was dat precies wat de detacheerder mij wilde laten doen. Men ging ervan uit, dat ik er minstens drie maanden full time mee bezig wilde zijn. Dat kan zijn. Freelancers doen dat vaak graag. Maar ik niet. Daar kwam ik weer eens achter. Niet voor de eerste keer inderdaad. Deze geschiedenis heeft zich al vaak herhaald. Dit soort manier om gedetacheerd te worden is helemaal niet wat ik zoek . Dat schijn ik steeds opnieuw duidelijk te moeten maken.
Het zou grote voordelen hebben. Een flinke omzet in een kwartaal. Zelf ontheven zijn, in die tijd, van administratie en acquisitie. En ach, dat de GAK dan premie zou gaan heffen vond ik het ergste niet. Wat me nog het meeste tegenstond in het hele verhaal, was de manier waarop tijdens dit gesprek mijn cv werd besproken. Alsof ik potverpillepap op sollicitatie was gekomen. Hier werd ik niet als zelfstandige, maar als een soort werknemer, zij het een tijdelijke en toegegeven, verdraaid goed betaalde, maar toch als een soort werknemer gezien. Dat stond me sterk tegen. En nu ja, juist die volledige toewijding aan een bedrijf gedurende een paar maanden zou op gespannen voet staan met het idee, mijn eigen zaak te runnen. Dus toch maar niet.
Van de week had ik weer een gesprek in verband met mogelijke opdrachten, dit keer voor lesgeven. Mijn MCSE-certificering plus leservaring maakte me een interessante kandidaat bij een onderwijsinstituut in Eindhoven, gevestigd in een riant pand op een stuk voormalig stationsterrein. Nu is Eindhoven vanuit Nijmegen een stuk beter bereikbaar dan Amersfoort, maar belangrijker was dat het gesprek hier heel anders van karakter was. Geen sollicitatie. Onderhandelen over beschikbaarheid, kennisvelden en tarieven. Gewoon als evenwaardige partners. Mits ik aan een lijstje van (mij inmiddels welbekende) voorwaarden voldeed, was er ook geen sprake van GAK-premies en dat soort ongein.
De term freelancer geeft dus vaak misverstanden. Mij is al eens aangeraden die term te mijden. 'Wat jij bent is gewoon een ZZP', zei men dan. (ZZP betekent: zelfstandige zonder personeel). Of kortweg, zelfstandige. Maar de term freelancer is nu eenmaal ingeburgerd, ook voor zelfstandigen die opdrachten zoeken, geen tijdelijke dienstverbanden. Het woord wordt verschillend gebruikt, afhankelijk van de context. Zo lijkt 'freelance programmeur' vaak (niet altijd) vanzelf te betekenen dat je een tijdelijke dienstverband zoekt, terwijl 'freelance IT-docent' bijna altijd impliceert dat je je eigen zaak blijft runnen.
Ik denk wel eens, geen wonder dat de verschillende overheden het er moeilijk mee hebben. Al schijnt dat laatste wel een typisch Nederlands probleem te zijn. Daarover misschien een andere keer. Of volg de betreffende draden zelf nog eens in nl.martk.freelance!
december 2000